Ο φωτογράφος της εβδομάδας: Γιώργης Γερόλυμπος

Παραλία, Ομίχλη ΙΙ

Η φωτογραφία τοπίου μπορεί να μας προσφέρει τρεις αλήθειες: γεωγραφία, αυτοβιογραφία και μεταφορά. Αυτό που ο φωτογράφος τοπίου προσπαθεί, παραδοσιακά, να κάνει είναι να δείξει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον με μιας.1

Λίγες πόλεις στον κόσμο μπορούν να επιδείξουν συνεχή ιστορική παρουσία για περισσότερο από δυο χιλιάδες χρόνια. Η ίδρυση της Θεσσαλονίκης σημαδεύτηκε από μια ευτυχή συνάντηση ιστορικών συνθηκών, οικονομικών δεδομένων, γεωγραφικών χαρακτηριστικών και πολιτικής διορατικότητας. Ανατολίτικη και ευρωπαϊκή συγχρόνως, υποδέχθηκε Έλληνες, Ρωμαίους, Βυζαντινούς, Οθωμανούς, Εβραίους, Τούρκους, Αρμένιους, Σλάβους, Λεβαντίνους, Γάλλους και Βρετανούς. Όλοι περπάτησαν στους δρόμους της αφήνοντας ένα κομμάτι τους για πάντα. Έμποροι και στρατιώτες, κληρικοί και διοικητικοί υπάλληλοι, αριστοκράτες και ζητιάνοι διαμόρφωσαν από κοινού τη μοίρα της πόλης με την παρουσία τους, τις ελπίδες και τις προσδοκίες τους κατά τη διάρκεια του εφήμερου περάσματός τους από αυτή. Κάποιοι μεγαλούργησαν, άλλοι χάθηκαν, και αν κάποιος παρατηρήσει προσεκτικά, θα βρει τα ίχνη τους στη σημερινή εικόνα της πόλης.

Μεγάλωσα κι εγώ εδώ, στα ανατολικά. Συνήθιζα να περπατώ στην παραλία γυρνώντας στο σπίτι μετά το σχολείο, ή αργότερα κατεβαίνοντας στο κέντρο για τη σχολή ή για να συναντήσω φίλους. Θυμάμαι τον τόπο να καίγεται από το συνδυασμό καλοκαιρινών θερμοκρασιών και υγρασίας και να παγώνει το χειμώνα από το φύσημα του Βαρδάρη. Θυμάμαι την παραλία γεμάτη από κόσμο στο δειλινό και απολύτως άδεια υπό βροχή, τη θυμάμαι πάντα στο πλευρό μου αριστερά ή δεξιά κάθε φορά που την περπατούσα, σαν πυξίδα, να μου υπενθυμίζει τον προσανατολισμό της πορείας μου με μια ματιά.

Κι όμως, η καλύτερη στιγμή αυτής της πόλης έρχεται όταν αυτή φοράει το μανδύα της: η ομίχλη την καλύπτει αθόρυβα σαν να έρχεται για να γαληνέψει το τοπίο της, να ανασύρει τις αναμνήσεις της και να αποκαλύψει την πραγματική της ομορφιά. Τα βουνά προς τα δυτικά εξαφανίζονται και η ακτογραμμή του κόλπου σβήνει, ο ρυθμός της πόλης επιβραδύνεται και δίνει στους κατοίκους την ευκαιρία μιας διαφορετικής θέασης του τόπου: για μια στιγμή, μόνο για μια στιγμή δεν υπάρχει ορίζοντας ούτε χρώματα να καθορίζουν τον χρόνο·το παρελθόν και το παρόν μπλέκονται και γίνονται ένα… αυτή είναι η δική μου στιγμή. Εκεί, μπροστά στα μάτια μου βλέπω καθαρότερα από ποτέ τη σύνδεση με αυτό που ήταν, τη σημασία αυτού που είναι και την ελπίδα αυτού που θα γίνει.

Χρειάζεσαι φαντάσματα από το παρελθόν, τα καθημερινά νέα και χρησμούς για τα μελλούμενα.

Γιώργης Γερόλυμπος

[1]  California: views by Robert Adams of the Los Angeles basin, 1978-1983, Fraenkel Gallery, Σαν Φρανσίσκο, Matthew Marks Gallery, Νέα Υόρκη, 2000.